streszczenie: Praca zawiera charakterystykę właściwości fizycznych i technologicznych ziarniaków w kłosach pszenicy zwyczajnej Triticum aestivum L. Opracowano rozkłady cech fizycznych ziarniaków na długości osadki kłosowej dwóch odmian pszenicy ozimej i dwóch - jarej. Materiał doświadczalny obejmował dwie odmiany pszenicy formy ozimej: Zyta i Kris oraz formy jarej: Nawra i Broma. Dla pozyskania odpowiedniego materiału badawczego w sezonie wegetacyjnym 2000/2001 założono ścisłe doświadczenia polowe na terenie Stacji Oceny Odmian w Czesławicach koło Nałęczowa. Materiał w postaci kłosów ze źdźbeł głównych i bocznych zbierano w okresie pełnej dojrzałości ziarna przy zachowaniu odpowiedniej reprezentatywności odmian.
Cechy fizyczne obejmują wielkości parametrów, które były bezpośrednio lub pośrednio zarejestrowane lub obliczone w oparciu o dwa podstawowe zestawy pomiarowe: aparaturę rentgenowską wraz z systemem cyfrowej analizy obrazów rentgenowskich oraz analizator pojedynczych ziarniaków - SKCS.
Celem zasadniczym zastosowania dwóch zestawów pomiarowych była weryfikacja możliwości ich połączenia w jeden zintegrowany system kompleksowej oceny wartości użytkowej ziarniaków wypełniających kłosy badanych odmian pszenicy. Uzyskane rezultaty badań wskazują na możliwość praktycznego wykorzystania takiego połączonego systemu zarówno z punktu widzenia oceny postępu hodowlanego jak i monitoringu tych cech w przyszłościowych systemach oceny jakości surowca w punktach sprzedaży i redystrybucji tego cennego surowca.