|
|
vol. 1, nr. 3 (2003)
|
Materia organiczna w nizinnej rzece o silnie modyfikowanym przepływie. 2. Wysokość przepływu a "oporność" siedlisk
|
|
|
Eliza Szczerkowska, Maria Grzybkowska, Małgorzata Dukowska, Mariusz Tszydel
|
|
| (pobierz wersję PDF )
|
|
|
Uniwersytet Łódzki, Wydział Biologii i Ochrony Środowiska, Katedra Ekologii i Zoologii Kręgowców, ul. Banacha 12/16, 90-23 Łódź, Polska |
|
|
vol. 1 (2003), nr. 3,
pp. 557-567
|
|
|
streszczenie:
Celem odpowiedzi na pytanie, jaka wartość progowa przepływu wywołuje destabilizację dominujących siedlisk Drzewiczki, rzeki podlegającej silnym zmianom reżimu hydrologicznego, przeprowadzono "eksperyment" w trzech sezonach: jesienią, wiosną i zimą. Polegał on na dwu- trzytygodniowym okresie utrzymywania przepływu na naturalnym poziomie w ciągu całej doby, a następnie uwolnienia ze zbiornika dużej masy wody, która spowodowała od kilkukrotnego do ponadszesnastokrotnego przekroczenia tego poziomu, osiągając odpowiednio: 8,4 m3×s-1 we wrześniu 2000 roku, 12,0 m3×s-1 w marcu 2001 roku oraz 41,8 m3×s-1 w lutym 2002 roku; ten ostatni przepływ miał miejsce podczas całkowitego opróżnienia zbiornika, przed jego bagrowaniem. W każdym z siedlisk mierzono parametry morfometryczne, hydrauliczne oraz biotyczne przed i w czasie upustu wody. Trzykrotny wzrost przepływu (we wrześniu) spowodował destabilizację nieorganicznego podłoża, osadów organicznych i peryfitonu, tylko w siedlisku położonym najbliżej tamy i górskiego toru kajakowego, podczas gdy pięciokrotne zwiększenie przepływu (w marcu) zdeterminowało podobne zmiany parametrów w tym siedlisku oraz następnym, o gruboziarnistym podłożu i bardzo szybkim prądzie. Najwyższy przepływ (luty) był przyczyną destabilizacji podłoża, przy czym najmniejsze zmiany odnotowano w stagnującym przybrzeżnym siedlisku, porośniętym zanurzonymi makrofitami; siedlisko to można zatem uznać za refugium dla bentofauny.
|
|
słowa kluczowe:
rzeka, zmiany przepływu, podłoże, BPOM, TPOM
|
|
język oryginału:
angielski
|
|
|
|
|
|
