www.old.acta-agrophysica.org / monografie
wróć do listy monografii
 
Zintegrowany system zabezpieczeń przeciwerozyjnych i ochrony wód terenów wyżynnych intensywnie użytkowanych rolniczo
(Pobierz wersję PDF )
Wenanty Olszta , Dariusz Kowalski
Katedra Zaopatrzenia w Wodę i Usuwania Ścieków Wydział Inżynierii Budowlanej i Sanitarnej, Politechnika Lubelska ul. Nadbystrzycka 40, 20-618 Lublin

Acta Agrophysica 121 (2005)

streszczenie: W opracowaniu Autorzy podjęli próbę oceny funkcjonowania unikalnych zabezpieczeń przeciwerozyjnych zrealizowanych na terenie obiektu „Olszanka” k. Krasnegostawu. Zwrócono uwagę na wykorzystanie powyższego systemu do minimalizacji oddziaływania zanieczyszczeń obszarowych pochodzących z produkcji rolnej na środowisko. Obiekt ten o powierzchni 180 ha to gospodarstwo produkcyjne rolniczo-sadownicze o intensywnym sposobie użytkowania. Zlokalizowane jest ono na terenie Wyżyny Lubelskiej – Działy Grabowieckie. Obszar ten pokryty jest utworami lessowymi o grubości 8-24 m, z silnie rozczłonkowaną rzeźbą terenu przez gęstą sieć wąwozów. Spadki terenu dochodzą często do 15%. Znaczne zagrożenie erozja wodną wymagało zastosowania szeregu rodzajów zabezpieczeń. Jedno z nich otrzymało w 2004 r. patent krajowy nr P.345788. Ocenę funkcjonowania zabezpieczeń antyerozyjnych ułatwiło istnienie dokumentacji i ekspertyz i projektów technicznych, obejmującej okres ostatnich 40 lat. Przedstawione w pracy badania realizowane były przez zespół autorski w latach 2001-2004, w oparciu o program badawczy KBN nr 1564/T09/2001/21 Obejmowały one monitoring geodezyjny, meteorologiczny oraz uwilgotnienia gleby i, choć w mniejszym zakresie chemizmu spływających wód opadowych. Na podstawie badań laboratoryjnych i terenowych dokonano parametryzacji rozpatrywanego obszaru, co umożliwiło dalsze badania modelowe-numeryczne. Badania realizowane w latach 2001-2004 obejmowały prace studyjne, laboratoryjne, symulacyjne i terenowe. Były wykonane w ramach 4 sezonów obejmujące okresem czerwiec-wrzesień. W ramach pracy podjęto próbę własnych i wykorzystania już istniejących modeli symulacyjnych: erozji, spływu wód opadowych po stoku i w dolinie, dynamiki infiltracji wód opadowych, dynamiki zmian uwilgotnienia oraz migracji zanieczyszczeń w systemie gleba roślina atmosfera. Wdrożenie powyższych modeli umożliwiło dokonacie wieloaspektowej oceny oddziaływania badanego zintegrowanego systemu zabezpieczeń przeciwerozyjnych i przeciw rozprzestrzenianiu zanieczyszczeń obszarowych na środowisko. Pozwolił również na opracowanie metody projektowania powyższego systemu zabezpieczeń.
słowa kluczowe: zabiegi przeciwerozyjne, gleby lessowe, rolnictwo intensywne
język oryginału: polski