streszczenie: Praca zawiera informacje dotyczące problemów związanych z mechanicznym zbiorem fasoli głównie z uwzględnieniem przyczyn powstawania mechanicznych uszkodzeń nasion w czasie zbioru tej rośliny.
Na podstawie badań własnych i przeglądu literatury dokonano w pierwszej kolejności analizy cech anatomicznych i fizycznych nasion fasoli w aspekcie ich odporności na uszkodzenia mechaniczne w warunkach obciążeń dynamicznych. Następnie przedstawiono czynniki wpływające na powstawanie uszkodzeń nasion w procesie omłotu, oraz charakterystyki zespołów młócących do omłotu fasoli zwyczajnej i szparagowej.
Przy ocenie odporności nasion na uszkodzenia mechaniczne brano pod uwagę głównie obciążenia udarowe z uwagi na charakter pracy zespołów młócących. Przeanalizowano wpływ wymiarów geometrycznych nasion, ich masy i miejsce przyłożenia siły. Analizowano również powstawanie uszkodzeń w zależności od takich czynników jak prędkość i krotność uderzeń, wilgotność nasion oraz rodzaj materiału elementu udarowego.
W pracy przedstawiono technologie zbioru fasoli oraz przeanalizowano czynniki decydujące o powstawaniu uszkodzeń nasion w czasie omłotu. Stwierdzono, że uszkodzenia nasion powstałe w procesie omłotu fasoli zależą głównie od cech konstrukcyjnych zespołu młócącego, prędkości obwodowych bębnów młócących i wilgotności nasion.
Przedstawiono adaptacje cepowych i zębatych zespołów młócących kombajnów zbożowych. Polegały one głównie na zwiększeniu przesiewalności klepisk oraz na stosowaniu elementów gumowych w bębnach młócących. Dobre efekty omłotu fasoli uzyskano wielobębnowym palcowym zespołem młócącym (3% - uszkodzenia nasion, 2% - niedomłot).
W pracy zaprezentowano również zespoły młócące do fasoli szparagowej uprawianej na suche nasiona.