vol. 11, nr. 3 (2008)
|
Ocena energetycznej efektywności wybranych technologii uprawy żyta jarego |
|
|
Józef Starczewski, Dorota Dopka, Małgorzata Korsak-Adamowicz |
|
| (pobierz wersję PDF) |
|
|
Katedra Ogólnej Uprawy Roli i Roślin, Wydział Rolniczy, Akademia Podlaska, ul. Prusa 14, 08-110 Siedlce |
|
|
vol. 11 (2008), nr. 3,
pp. 733-739
|
|
|
streszczenie:
Celem niniejszego opracowania było dokonanie oceny energetycznej różnych technologii uprawy żyta jarego przy zróżnicowaniu uprawy pożniwnej oraz stanowiska. W analizie efektywności energetycznej uwzględniono jednostkową energochłonność skumulowaną w środkach produkcji. Dokonano szczegółowej analizy efektywności energetycznej, uwzględniając wartość energetyczną plonów. Plon podstawowy żyta jarego przeliczono na plon suchej masy, a następnie wyrażono w GJ. W następnej kolejności wyliczono nakłady energetyczne dla zabiegów wykonywanych w poszczególnych technologiach uprawy zboża, ujmując wielkość nakładów skumulowanych w środkach produkcji według faktycznego zużycia nawozów mineralnych, materiału siewnego i środków ochrony roślin. Nakłady pracy żywej i środków produkcji oraz zużycie paliwa przeliczono na GJ, wykorzystując w tym celu wskaźniki energochłonności stosowane w rachunku energetycznym produkcji roślinnej. Końcowym miernikiem analizy i oceny energetycznej był wskaźnik efektywności energetycznej, efektywność końcowa oraz poziom intensywności energetycznej. Uwzględnione w opracowaniu mierniki nakładów i efektów pro-dukcyjnych pozwoliły na dokonanie analizy energochłonności różnych technologii uprawy żyta jarego. Najwięcej energii wniosły nawozy (56,4%). Wszystkie zabiegi uprawowe wniosły średnio 29,4% energii. Zastąpienie orki letniej talerzowaniem zmniejszyło nakłady energetyczne o 4,6%, zaś podorywką o 1,2%; wykonanie zamiast podorywki talerzowania zmniejszyło nakłady energetyczne o 3,3%. Różnice nakładów wniesionych przy zróżnicowanych zabiegach uprawowych, wynikały z innego czasu pracy i zużycia paliwa. Najwyższą efektywność plonu uzyskano na obiektach na których zastosowano przed siewem międzyplonu talerzowanie bez przyorania międzyplonu (3,5%) lub gdy wysiano facelię błękitną (3,4%).
|
|
słowa kluczowe:
technologia uprawy, efektywność energetyczna, żyto jare
|
|
język oryginału:
polski
|
|
|
|
|