vol. 13, nr. 2 (2009)
|
Emisja CO2 do atmosfery warunkowana różnymi czynnikami w procesie rekultywacji nadkładu kopalnianego |
|
|
Leszek Rogalski |
|
| (pobierz wersję PDF) |
|
|
Katedra Ochrony Powietrza i Toksykologii Środowiska, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski pl. Łódzki 2 10-726 Olsztyn |
|
|
vol. 13 (2009), nr. 2,
pp. 455-461
|
|
|
streszczenie:
Przedmiotem badań była emisja CO2 z nadkładu kopalnianego użyźnianego osadem ściekowym w procesie rekultywacji. Doświadczenie wazonowe przeprowadzono w hali wegetacyjnej w 3 i 4 roku 6-letniego cyklu badawczego. Nadkład kopalniany z kopalni żwiru w Żabim Rogu i osad ściekowy z Miejskiej Oczyszczalni Ścieków w Olsztynie, łączono odpowiednio w proporcjach 75+25% i 50+50%. W wazonach uprawiano mieszankę traw. W trakcie wegetacji pobierano próby gleby nadkładu kopalnianego i doprowadzono je do wilgotności 40, 60 i 80% maksymalnej pojemności wodnej. Słoiki szczelnie zamknięte, wraz z NaOH, umieszczono w komorze fitotronowej w temperaturze 10, 20 i 30ºC. Emisję CO2 określano według zmodyfikowanej metodyki ISERMEYERA. Otrzymane wyniki badań poddano analizie statystycznej. Wykazano, że temperatu-ra inkubacji ma największy wpływ na emisję CO2, przy czym jest ona największa w pierwszej dobie oznaczeń i mniejsza o około 2 do 2,6 krotnie w drugiej i trzeciej. Podwyższenie temperatury do 20ºC wpłynęło na zwiększenie emisji o 133%, a do 30ºC o 296%, w stosunku do temperatury 10ºC. Dawka osadu ściekowego również istotnie zwiększyła emisję CO2, jednak zwiększenie to było około 2 krotnie mniejsze, w porównaniu do danych otrzymanych w przypadku temperatury. Wilgotność nadkładu kopalnianego w mniejszym stopniu oddziaływała na emisję CO2 i tylko w 80% maksymalnej pojemności wodnej była istotna statystycznie. Analiza korelacji wykazała bardzo wysoki wpływ temperatury na emisję CO2 (r = 0,78), przeciętny – dawek osadu ściekowego (r = 0,46) i nikły ujemny – wilgotności (r = –0,01).
|
|
słowa kluczowe:
emisja CO2, środowisko, rekultywacja, temperatura, wilgotność
|
|
język oryginału:
polski
|
|
|
|
|