www.old.acta-agrophysica.org / polrocznik

vol. 13, nr. 2 (2009)


poprzedni artykuł    wróć do listy artykułów    następny artykuł

 
Emisja CO2 do atmosfery warunkowana różnymi czynnikami w procesie rekultywacji nadkładu kopalnianego
Leszek Rogalski
(pobierz wersję PDF)
Katedra Ochrony Powietrza i Toksykologii Środowiska, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski pl. Łódzki 2 10-726 Olsztyn

vol. 13 (2009), nr. 2, pp. 455-461
streszczenie: Przedmiotem badań była emisja CO2 z nadkładu kopalnianego użyźnianego osadem ściekowym w procesie rekultywacji. Doświadczenie wazonowe przeprowadzono w hali wegetacyjnej w 3 i 4 roku 6-letniego cyklu badawczego. Nadkład kopalniany z kopalni żwiru w Żabim Rogu i osad ściekowy z Miejskiej Oczyszczalni Ścieków w Olsztynie, łączono odpowiednio w proporcjach 75+25% i 50+50%. W wazonach uprawiano mieszankę traw. W trakcie wegetacji pobierano próby gleby nadkładu kopalnianego i doprowadzono je do wilgotności 40, 60 i 80% maksymalnej pojemności wodnej. Słoiki szczelnie zamknięte, wraz z NaOH, umieszczono w komorze fitotronowej w temperaturze 10, 20 i 30ºC. Emisję CO2 określano według zmodyfikowanej metodyki ISERMEYERA. Otrzymane wyniki badań poddano analizie statystycznej. Wykazano, że temperatu-ra inkubacji ma największy wpływ na emisję CO2, przy czym jest ona największa w pierwszej dobie oznaczeń i mniejsza o około 2 do 2,6 krotnie w drugiej i trzeciej. Podwyższenie temperatury do 20ºC wpłynęło na zwiększenie emisji o 133%, a do 30ºC o 296%, w stosunku do temperatury 10ºC. Dawka osadu ściekowego również istotnie zwiększyła emisję CO2, jednak zwiększenie to było około 2 krotnie mniejsze, w porównaniu do danych otrzymanych w przypadku temperatury. Wilgotność nadkładu kopalnianego w mniejszym stopniu oddziaływała na emisję CO2 i tylko w 80% maksymalnej pojemności wodnej była istotna statystycznie. Analiza korelacji wykazała bardzo wysoki wpływ temperatury na emisję CO2 (r = 0,78), przeciętny – dawek osadu ściekowego (r = 0,46) i nikły ujemny – wilgotności (r = –0,01).
słowa kluczowe: emisja CO2, środowisko, rekultywacja, temperatura, wilgotność
język oryginału: polski