www.old.acta-agrophysica.org / polrocznik

vol. 3, nr. 3 (2004)


poprzedni artykuł    wróć do listy artykułów    następny artykuł

 
Analiza wpływu pola magnetycznego i promieni gamma na zmienność elementów plonowania jęczmienia jarego (Hordeum vulgare L).
Wojciech Rybiński1, Stanisław Pietruszewski2, Krzysztof Kornarzyński2
(pobierz wersję PDF)
1 Instytut Genetyki Roœlin PAN, ul. Strzeszyńska 34, 60-479 Poznań
2 Katedra Fizyki AR, ul. Akademicka 13, 20-033 Lublin

vol. 3 (2004), nr. 3, pp. 579-591
streszczenie: Materiał wyjściowy do badań stanowiły powietrznie suche ziarniaki dwóch odmian jęczmienia jarego - Rasbet i Barke (Hordeum vulgare L.), które poddawano działaniu stałego i zmiennego pola magnetycznego oraz napromieniowaniu trzema zróżnicowanymi dawkami promieni gamma. Oprócz wyłącznych traktowań polem magnetycznym i promieniami gamma stosowano również traktowania łączone wg schematu - pole magnetyczne + promienie gamma. Ziarniaki wysiewano na poletka, określając po zbiorze parametry plonowania. Wyłączne działanie pola magnetycznego wywołało dla obu odmian wyraźne zróżnicowanie badanych cech wyrażone redukcją wartości badanych cech, przede wszystkim efektem stymulacji. W pojedynczych naświetlaniach promieniami gamma, najniższa z dawek (60 Gy) wykazywała nawet niewielki efekt stymulacji lecz pozostałe dawki indukowały efekt redukcji w porównaniu z kombinacją kontrolną i wyłącznym działaniem pola magnetycznego. Efekt współdziałania pola magnetycznego i promieni gamma w wywoływaniu uszkodzeń biologicznych w pokoleniu M1 wskazuje, że uzyskane wartości były generalnie niższe w porównaniu z formą wyjściową i wyłącznym działaniem pola magnetycznego, lecz dla większości kombinacji i cech, zwłaszcza bezpośrednio związanych z płodnością, wyraźnie wyższe. Mimo, że zmienne i stałe pole magnetyczne wywoływało stymulację badanych cech, stałe pole magnetyczne, zwłaszcza w odniesieniu do liczby płodnych kłosów z rośliny oraz liczby i masy ziaren z kłosa i rośliny wskazuje na jego większą efektywność w obniżaniu uszkodzeń biologicznych aniżeli zmienne pole magnetyczne, zwłaszcza dla odmiany Barke.
słowa kluczowe: stymulacja, jęczmień jary, pole magnetyczne, promienie gamma, struktura plonu
język oryginału: polski