vol. 7, nr. 2 (2006)
|
Różnorodność biologiczna w trzech jeziorach lobeliowych w kontekście oddziaływań zlewni |
|
|
Marek Kraska, Ryszard Piotrowicz, Piotr Klimaszyk, Natalia Kuczyńska-Kippen, Elżbieta Szeląg-Wasielewska |
|
| (pobierz wersję PDF) |
|
|
Zakład Ochrony Wód. Uniwersytet Adama Mickiewicza, ul. Drzymały 24, 60-613 Poznań |
|
|
vol. 7 (2006), nr. 2,
pp. 401-413
|
|
|
streszczenie:
Problem antropogennych przemian środowiska przyrodniczego prowadzących do ubożenia różnorodności gatunkowej i siedliskowej jest szczególnie istotny w odniesieniu do wrażliwych na zmiany ekosystemów obszarów chronionych powiązanych z otaczającymi je przekształconymi ekosystemami. Dotyczy to m.in. miękkowodnych jezior o niskiej trofii – zwanych ze względu na specyficzną roślinność „jeziorami lobeliowymi” – które często otoczone są mniej lub bardziej przekształconymi zlewniami. Z powodu słabo zbuforowanych wód część z tych jezior ulega przyspieszonej dystrofizacji i humifikacji, a inne eutrofizacji. W pracy przeanalizowano stan i zmiany w ciągu ostatnich kilkunastu lat w ekosystemach 3 jezior lobeliowych – rezerwatów przyrody. Bezpośrednie otoczenie jednego z tych rezerwatów jeziornych stanowią seminaturalne lasy bukowe w typie buczyny pomorskiej i ugorowane tereny rolnicze. Ekosystem tego jeziora lobeliowego należy określić jako „zrównoważony”. Drugie z tych jezior ma stosunkowo niewielką zlewnię całkowicie pokrytą borami sosnowymi, borami bagiennymi i torfowiskami wysokimi – w przeszłości antropogennie przekształconymi poprzez nasadzenia sosny i świerka oraz próby osuszania torfowisk przez odprowadzanie bogatych w związki humusowe wód bezpośrednio do jeziora. Efektem jest postępująca dystrofizacja i humifikacja wód jeziora oraz stopniowe ograniczanie występowania charakterystycznych dla jezior lobeliowych gatunków roślin. Natomiast zlewnia trzeciego jeziora – rezerwatu została silnie antropogennie zmieniona, a w jeziorze obserwuje się wyraźne symptomy humifikacji i eutrofizacji w wyniku, której nastąpiła eliminacja izoetidów.
|
|
słowa kluczowe:
jeziora lobeliowe, zlewnie, fizyko-chemia wód, plankton, roślinność
|
|
język oryginału:
polski
|
|
|
|
|