streszczenie: Kukurydza cukrowa jest cenną rośliną o wszechstronnym zastosowaniu w żywieniu człowieka. Istotną cechą kukurydzy cukrowej jest brak glutenu, co przy wzroście liczby alergii pokarmowych może znacząco wpłynąć na wzrost jej spożycia. Z kolei wzrost popytu może wpłynąć na zwiększenie powierzchni jej zasiewów. Wymagania klimatyczne i glebowe są na większości obszaru Polski korzystne dla jej uprawy, a zatem produkcja kukurydzy cukrowej może być z powodzeniem prowadzona na terenie całego kraju.
Obecnie, uprawa kukurydzy cukrowej w pełni zaspokaja potrzeby rynku, które są niewielkie ze względu na brak przyzwyczajeń konsumentów. O zasięgu uprawy kukurydzy cukrowej w Polsce nie decydują względy ekonomiczne, czy też możliwości produkcyjne gospodarstw. Wielkość produkcji uzależniona jest przede wszystkim od popytu oraz możliwości wykorzystania uzyskanego plonu. Bariery ograniczające produkcję to również brak dobrze zorganizowanego krajowego rynku surowcowego kukurydzy cukrowej oraz niedostateczny rozwój przemysłu przetwórczego i chłodniczego.
W prezentowanej monografii przedstawiono wymagania agrotechniczne uprawy kukurydzy cukrowej oraz charakterystykę odmian dostępnych na naszym rynku. Omówiono także metody zbioru kolb kukurydzy i technikę ich obróbki. Dokonano również analizy procesu mechanicznego oddzielania ziarna od rdzeni kolb oraz oceny efektywności produkcji tej rośliny w Polsce.
Cele poznawcze i badania eksperymentalne przedstawione w niniejszym opracowaniu obejmowały:

agrotechnikę uprawy kukurydzy cukrowej w warunkach krajowego rolnictwa,
metody zbioru i obróbki kolb kukurydzy cukrowej, przeznaczonych do bezpośredniego spożycia oraz przemysłu przetwórczego,
wpływ właściwości mechanicznych ziarna i kolb kukurydzy cukrowej na przebieg procesu jego odcinania,
analizę i ocenę efektywności produkcji kukurydzy cukrowej.

O wielkości i jakości plonu decyduje dobór odmiany do określonych warunków siedliskowych, optymalny termin siewu, racjonalne nawożenie mineralne oraz kompleksowa ochrona plantacji przeciw chwastom, chorobom i szkodnikom. Do uprawy, siewu i pielęgnacji kukurydzy cukrowej stosuje się maszyny ogólnie dostępne, które są także używane w uprawie kukurydzy pastewnej oraz zbóż. Natomiast kolby kukurydzy mogą być zbierane ręcznie, jak też mechanicznie przy użyciu specjalnych kombajnów przyczepianych lub samojezdnych. Również w procesie oddzielania ziarna od rdzeni kolb wymagane jest stosowanie obcinarek. Stąd też przebieg procesu odcinania jest istotnie zależny od właściwości mechanicznych ziarna i kolb kukurydzy cukrowej. Z kolei wartość technologiczna pozyskanego ziarna zależy od techniki i technologii zbioru oraz obróbki kolb.
Uzyskiwane dochody z produkcji kukurydzy cukrowej mogą być stosunkowo wysokie, pod warunkiem zagwarantowanego zbytu kolb. Szczególnie opłacalność uprawy kukurydzy cukrowej do bezpośredniej konsumpcji wiąże się z wysokim ryzykiem handlowym. W produkcji dla przemysłu, o powodzeniu uprawy decyduje niewielka odległość plantacji od zakładów przetwórczych oraz korzystna umowa kontraktacyjna. Przy obecnym poziomie opłacalności wzrost produkcji kukurydzy cukrowej, a tym samym wzrost dochodowości gospodarstw jest możliwy, o ile zwiększy się popyt wewnętrzny, jak również dostępność do nowych rynków zbytu.