www.old.acta-agrophysica.org / monografie
wróć do listy rozdziałów
 
Emisja gazów cieplarnianych i amoniaku w rolnictwie
(Pobierz wersję PDF )
Ewa A. Czyż1, J. Lech Jugowar2, Cezary Sławiński3
1 Zakład Gleboznawstwa Erozji i Ochrony Gruntów, Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa Państwowy Instytut Badawczy (IUNG-PIB), ul. Czartoryskich 8, 24-100 Puławy
2 Instytut Budownictwa Mechanizacji i Elektryfikacji Rolnictwa, Oddział w Poznaniu, ul. Biskupińska 67, 60-463 Poznań
3 Instytut Agrofizyki im. Bohdana Dobrzańskiego PAN, ul. Doświadczalna 4, 20-270 Lublin

Acta Agrophysica 150 (2007)

streszczenie: Monografia przedstawia wyniki badań prowadzonych w pierwszym roku działalności sieci naukowej „Redukcja gazów cieplarnianych i amoniaku w rolnictwie” – AGROGAS. Badania prowadzono na poziomie pola, gdzie zastosowano dwa systemy uprawy roli – tradycyjny i uproszczony, na poziomie gospodarstwa przy trzech systemach produkcji roślinnej – ekologicznym, konwencjonalnym i integrowanym oraz na poziomie województwa, gdzie dokonano szacunków emisji metanu i tlenku azotu (I). Prowadzono również badania dotyczące możliwości zastosowania metod redukcji amoniaku i gazów cieplarnianych wytwarzanych podczas chowu zwierząt. Uzyskane wyniki badań wskazują, że zastosowane systemy uprawy roli powodowały istotne zmiany badanych fizycznych i chemicznych i mikrobiologicznych właściwości gleb. Uprawa uproszczona wywierała wzrost zagęszczenia i uwilgotnienia gleby, jak również wzrost zawartości potasu, szczególnie w jej powierzchniowej warstwie. Również wzrost i wegetacja roślin w systemie uprawy uproszczonej charakteryzowała się odmiennym przebiegiem niż w uprawie tradycyjnej. Stwierdzono tam gorsze odżywienie roślin azotem (niższy wskaźnik zieloności liści) i mniejszą suchą masę roślin. System uprawy uproszczonej przyczynia się również do tworzenia bardziej przyjaznych warunków w środowisku glebowym dla wzrostu i rozwoju mikroorganizmów w porównaniu do systemu tradycyjnego. Wykazano także wpływ uprawy na stężenie dwutlenku węgla w profilu glebowym. Stwierdzono wyższe stężenie dwutlenku węgla w uprawie tradycyjnej w stosunku do uproszczonej. Analiza warunków klimatycznych w miejscowościach w których prowadzono badania polowe wykazała, że temperatura od października do grudnia 2006 znacznie przewyższała średnie wieloletnie określone z Modelu Agroklimatu Polski na lata 2001-2010. Analiza szacunkowej emisji metanu i tlenku azotu (I) wykonana zgodnie z wytycznymi Międzynarodowego Panelu ds. Zmian Klimatu (IPCC) wykazała duże zróżnicowanie między poszczególnymi województwami. Na podstawie badań stwierdzone również, że sekwestracje węgla zapewniają neutralność procesów spalania roślin energetycznych (miskanta i wierzby krzewiastej) pod względem emisji gazów cieplarnianych do atmosfery. W monografii przedstawiono również szczegółowy opis stanowisk badawczych oraz metodyki prowadzenia badań w mało-objętościowych komorach bilansowych oraz komorach bilansowych ze stałym wymuszonym ruchem powietrza. Uzyskane wyniki potwierdzają skuteczność wybranych rozwiązań służących redukcji emisji gazów z pomieszczeń inwentarskich. Przeprowadzone analizy uzyskanych i zaprezentowanych w pracy wyników badań oraz wyników badań prowadzonych w dalszych latach działalności Sieci AGROGAS pozwolą wskazać sposoby i metody postępowania umożliwiające ograniczenie emisji gazów cieplarnianych i amoniaku w rolnictwie.
słowa kluczowe: gazy cieplarniane, emisja, produkcja, uprawa gleby
język oryginału: polski