vol. 13, nr. 1 (2009)
|
Trends in phenology of spring triticale in response to air temperature changes in Poland |
|
|
Eliza Kalbarczyk |
|
| (pobierz wersję PDF) |
|
|
Katedra Meteorologii i Klimatologii, Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny ul. Papieża Pawła VI/3, 71-469 Szczecin |
|
|
vol. 13 (2009), nr. 1,
pp. 141-153
|
|
|
streszczenie:
Wpływ temperatury powietrza na zmienność terminów fenofaz i długość międzyfaz pszenżyta jarego zbadano za pomocą analizy regresji prostej liniowej. Obserwowany w latach 1965-2004 wzrost średniej temperatury powietrza Polsce, największy w przypadku średniej temperatury sierpnia (+0,53oC/10 lat, P<0,01) i kwietnia (+0,50oC/10 lat, P<0,01), powodował istotne przy P<0,01 przyspieszenie terminów fenofaz. Wielkość zmian była tym większa, im późniejszej fenofazy dotyczyła – dla początku krzewienia średnie przyspieszenie terminu wyniosło +1,8 dnia/10 lat, dla początku strzelania w źdźbło +3,4 dnia/10 lat, dla początku kłoszenia +4,2 dnia/10 lat, a dla dojrzałości woskowej aż +10,2 dnia/10 lat. Długość okresów wschody-krzewienie i krzewienie-strzelanie w źdźbło w latach 1984-2004 uległa skróceniu o, odpowiednio, –1,0 dnia/10 lat i –1,5 dnia/10 lat, natomiast okresu kłoszenie-dojrzałość woskowa o –5,9 dnia/10 lat. Utrzymanie się dotychczasowych tendencji – brak lub niewielkie przyspieszenie początkowych fenofaz (wschody, krzewienie) i narastające przyspieszenie kolejnych terminów (strzelanie w źdźbło, kłoszenie, dojrza-łość woskowa), prowadzące do skrócenia okresów rozwojowych, może pogorszyć warunki osiąga-nia dobrych plonów pszenżyta jarego w Polsce.
|
|
słowa kluczowe:
pszenżyto jare, analiza skupień, fenofaza, okres rozwojowy, plon
|
|
język oryginału:
angielski
|
|
|
|
|