|
|
vol. 5, nr. 1 (2005)
|
Wpływ synergistycznych traktowań polem magnetycznym i chemomutagenem (MNU) na zmienność cech struktury plonu lędźwianu siewnego (Lathyrus sativus L.)
|
|
|
Wojciech Rybiński1, Stanisław Pietruszewski2, Krzysztof Kornarzyński2
|
|
| (pobierz wersję PDF )
|
|
|
1 Instytut Genetyki Roślin PAN, ul. Strzeszyńska 34, 60-479 Poznań |
|
|
2 Katedra Fizyki, Akademia Rolnicza, ul. Akademicka 13, 02-03 Lublin |
|
|
vol. 5 (2005), nr. 1,
pp. 137-147
|
|
|
streszczenie:
Obiektem badań był lędźwian siewny (Lathyrus sativus L.) odmiany Krab, którego nasiona poddawano działaniu stałego i zmiennego pola magnetycznego, chemomutagenu (MNU) oraz kombinacji łączonych – pole magnetyczne + MNU. Zastosowano dwa zróżnicowane natężenia stałego i zmiennego pola magnetycznego oraz trzy dawki MNU. Po zakończeniu traktowań nasiona posłużyły do założenia doświadczenia polowego w celu uzyskania roślin pokolenia M1, które po zbiorze analizowano pod względem cech struktury plonu w porównaniu z roślinami kontrolnymi. Wyłączne zastosowanie pola magnetycznego wywołało dla większości cech niewielki efekt stymulacji, w mniejszym stopniu redukcji lub wartości cech pozostawały na poziomie odmiany wyjściowej. W przypadku wyłącznego działania MNU uzyskano wysoki poziom uszkodzeń biologicznych, wzrastający wraz z stosowaniem wyższych dawek mutagenu. Było to szczególnie widoczne dla cech bezpośrednio związanych z płodnością roślin. W kombinacjach łączonych (pole magnetyczne + MNU) wartości badanych cech były bez wyjątku niższe w porównaniu z wyłącznym stosowaniem pola magnetycznego lecz dla większości kombinacji wyższe aniżeli po wyłącznym stosowaniu MNU. Wskazuje to na możliwość wykorzystania pola magnetycznego w kombinacji z MNU dla obniżenia uszkodzeń biologicznych wywołanych działaniem mutagenu, a tym samym na zwiększenie liczby nasion z roślin pokolenia M1. Mimo, że różnice między działaniem zmiennego i stałego pola magnetycznego były niewielkie, uzyskane wyniki sugerują wyższą efektywność stałego pola magnetycznego w kombinacjach łączonych w obniżaniu poziomu uszkodzeń biologicznych.
|
|
słowa kluczowe:
chemomutagen, lędźwian siewny, pole magnetyczne, struktura plonu, uszkodzenia biologiczne
|
|
język oryginału:
polski
|
|
|
|
|
|
